Spadek – porady prawne

Tag: testament

  • „Akt poświadczenia dziedziczenia”

    „Akt poświadczenia dziedziczenia”, czyli w skrócie APD jest de facto najważniejszym aktem notarialnym z całego postępowania spadkowego, a jego rejestracji notariusz dokonuje w Rejestrze Spadkowym. W swojej treści zawiera dokładne wyjaśnienie, w jakiej części każdy wymieniony ze spadkobierców dziedziczy spadek. Stanowi zatem formalne potwierdzenie prawa do spadku. Ciekawostką jest fakt, iż możliwość sporządzania aktu poświadczenia dziedziczenia funkcjonuje od 2009 roku. Wcześniej wyłącznie na mocy postanowienia sądu możliwe było uzyskanie prawa do nabycia spadku. Obecnie sporządzany przez notariusza akt poświadczenia dziedziczenia stanowi dowód, iż wskazana w tym dokumencie osoba jest spadkobiercą. Za jego przygotowanie należy uiścić opłatę w wysokości 50 złotych – jeżeli APD dot. dziedziczenia ustawowego lub testamentowego, uzupełniającego aktu poświadczenia dziedziczenia w zakresie spadkobierców dziedziczących gospodarstwo rolne. W przypadku aktu poświadczenia dziedziczenia testamentowego z zapisem windykacyjnym maksymalna stawka wynosi 100 zł. Do wynagrodzenia notariusza zawsze należy doliczyć 23% podatek VAT. Kwota powiększy się o ilość pobranych wypisów. Z reguły taki akt ma dwie strony. Natomiast należy pamiętać, iż notariusz zawsze wysyła jeden odpis APD do starosty oraz jeden do naczelnika urzędu skarbowego.

    Ustawodawca wyłączył jednak możliwość notarialnego potwierdzenia prawa do spadku w przypadku testamentów szczególnych. Takimi testamentami są: testament ustny, testament podróżny i testament wojskowy. W odniesieniu do tej kategorii testamentów zwykle prowadzone jest postępowanie dowodowe, w trakcie którego najczęściej zachodzi konieczność przesłuchania świadków testamentu oraz ocena wiarygodności złożonych przez nich zeznań, co znacznie wykracza poza kompetencje notariusza. Pozostaje więc wówczas tylko i wyłącznie droga sądowa.

  • Protokół dziedziczenia

    W postępowaniu spadkowym przed sporządzeniem aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz spisuje protokół dziedziczenia przy udziale wszystkich osób zainteresowanych. W protokole dziedziczenia zamieszczane są istotne informacje tj.:

    • zgodne żądanie poświadczenia dziedziczenia złożone przez osoby biorące udział w spisywaniu protokołu;
    • oświadczenia o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi;
    • oświadczenia o znanych testamentach spadkodawcy lub braku takich testamentów;
    • oświadczenia, czy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne oraz który spośród spadkobierców powołanych do spadku z ustawy odpowiada warunkom przewidzianym do dziedziczenia gospodarstwa rolnego;
    • oświadczenia, czy były składane oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku lub zapisu windykacyjnego, czy zostało wydane orzeczenie dotyczące niegodności spadkobiercy lub osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny, oraz czy były zawierane umowy z przyszłym spadkodawcą w przedmiocie zrzeczenia się dziedziczenia po nim;
    • oświadczenie, czy w skład spadku wchodzi przedsiębiorstwo w spadku objęte zarządem sukcesyjnym.

    Za składanie fałszywych oświadczeń grozi odpowiedzialność karna, o czym każdorazowo notariusz ma obowiązek pouczyć.

    Dokumenty, które są potrzebne notariuszowi do przygotowania protokołu dziedziczenia to m.in.: odpis aktu zgonu spadkodawcy, odpisy aktów stanu cywilnego osób powołanych do spadku z ustawy, zaświadczenie o nr PESEL osoby zmarłej.

    Wynagrodzenie notariusza za sporządzenie protokołu dziedziczenia wynosi 100 zł, a więc wraz naliczonym 23% podatkiem VAT koszt takiego aktu notarialnego wynosi 123 zł. Kwota, jak zawsze, ulegnie powiększeniu w zależności od pobranej ilości wypisów.