Tag: pasywa

  • Rozłożenie zachowku na raty art. 997 kc

    Spadkobranie może zwiększać zarówna aktywa jak i przyczyniać się do powiększenia pasywów. Często, obowiązki wynikające z faktu objęcia spadku, przyczyniały się do pogorszania sytuacji finansowej spadkobierców. Wobec tego powstała konieczność wprowadzenia pewnej elastyczności w stosunkach powstających między spadkobiercami a uprawionymi z tytułu zachowku. Wobec tego ustawodawca w ustawie o fundacji rodzinnej wprowadził w Kodeksie Cywilnym zmiany poprzez dodanie art. 997 1, przewidującego możliwość m.i.n rozłożenia zachowku na raty.

    Paragraf pierwszy nowego przepisu otrzymał następujące brzmienie: „Obowiązany do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku może żądać odroczenia terminu jego płatności, rozłożenia go na raty, a w wyjątkowych przypadkach – jego obniżenia, przy uwzględnieniu sytuacji osobistej i majątkowej uprawnionego do zachowku oraz obowiązanego do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku.”

    Cytowany przepis pozwala na większą elastyczność spadkobiercy, który do tej pory nie miał prawo wynikającą wprost z przepisów Kodeksu Cywilnego do rozłożenia na raty spłaty zachowku wobec uprawnionego. Przy rozkładaniu zachowku na raty opierano się na ogólnej regulacji art. 320 k.p.c przewidującego możliwość rozłożenia świadczenia na raty w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Orzecznictwo i doktryna traktowały tą przesłankę dość restrykcyjne, zawężając ją do wypadków losowych lub katastrof naturalnych. Przesłanka opisana w powyższym przepisie jest mniej restrykcyjna niż ta z art.320 k.p.c.. Warto przy tym zauważyć, iż omawiany przepis nie jest rewolucyjny, lecz stanowi kontynuację dotychczasowej linii orzeczniczej w sprawach spadkowych jak również wypracowanego od lat stanowiska doktryny na powyższy temat.

    Paragraf drugi nowego przepisu określa termin, na jaki można rozłożyć roszczenie z tytułu zachowku na raty oraz szczególne wypadki w jakich można odroczyć termin spłat poszczególnych raz oraz przedłużyć termin: „W przypadku rozłożenia na raty roszczenia z tytułu zachowku terminy ich uiszczenia nie mogą przekraczać łącznie pięciu lat. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd, na wniosek zobowiązanego, może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych lub przedłużyć termin, o którym mowa w zdaniu pierwszym. Zmieniony termin nie może być dłuższy niż dziesięć lat.”

  • Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 27 marca 2013 r., sygnatura I ACa 898/12 (LEX nr 1353838)

    Punktem odniesienia przy obliczaniu stanu czynnego spadku dla potrzeb obliczenia wysokości należnego zachowku może być jedynie chwila otwarcia spadku będąca chwilą śmierci spadkodawcy (art. 922 § 1, art. 924 i 925 k.c.). Ustalanie składu spadku, mianowicie różnicy między wartością stanu czynnego spadku (aktywów) i wartością stanu biernego spadku (pasywów), następuje więc co do zasady, według reguł określonych w art. 922 k.c., nie uwzględnia się jedynie zapisów i poleceń oraz oczywiście długów z tytułu zachowku.